Niewieści Palladyn : rzecz o Edwardzie Prądzyńskim

Artykuł jest poświęcony prawie zupełnie dziś zapomnianemu autorowi - Edwardowi Prądzyńskiemu - jednemu z największych w XIX wieku zwolenników emancypacji kobiet, autorowi rewelacyjnej i rewolucyjnej jak na tamte czasy książki pt. O prawach kobiety. Stanowi on rekonstrukcję biografii Prądzyńskiego dokonaną na podstawie nielicznych zachowanych wypowiedzi samego autora, osób, które go znały, oraz pierwszych omówień książki dokonywanych z perspektywy czasu. Interesująca wydaje się kwestia, jak krystalizowały się poglądy Prądzyńskiego na temat emancypacji kobiet, jak je realizował i z jakim odbiorem się one spotkały. Biografia autora osadzona zostaje w kontekście dziewiętnastowiecznych zjawisk społecznych.

The article is dedicated to Edward Pradzynski - the person almost forgotten nowadays, but on the other hand - one of the biggest supporters of the women’s emancipation in the 19th century, the author of an exceptional and revolutionary book O prawach kobiety (About women’s rights). The article provides a reconstruction of Pradzynski’s biography, made on the basis of a few remaining statements of the author, the people who had known him directly and the first analysis of his book (done with time perspective). The issues which seem to be interesting are the ones concerning development of Pradzynski’s views, the ways of realizing them and the feedback he received. Pradzynski’s biography is placed in the context of the social phenomenons that were present in the 19th century.