Adjudging detention in dimensions exceeding those stipulated in the catalogue and dispiteus cause of appeal

Za bezwzględną przyczynę odwoławczą w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k. powszechnie uznawane jest jedynie orzeczenie kary rodzajowo nieznanej ustawie. Zarówno w orzecznictwie Sądu Najwyższego, jak i w nauce prawa karnego procesowego podnosi się, że orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze przekraczającym ramy ustalone przez katalog kar stanowi jedynie względną przyczynę odwoławczą w postaci naruszenia przepisów prawa materialnego, bowiem orzekana kara pozbawienia wolności jest generalnie znana co do rodzaju polskiemu systemowi prawa karnego. Przyjmowany niemal bezkrytycznie pogląd jest nieprawidłowy, niepodparty ważkimi argumentami. Jego zwolennicy, wbrew uzasadnieniu projektu Kodeksu karnego i nauce prawa karnego materialnego, uważają ogólnie rozumianą karę pozbawienia wolności za jednolity, odrębny od grzywny i ograniczenia wolności rodzaj kary. Dominujący pogląd nie uwzględnia również różnic w oddziaływaniu kary terminowego pozbawienia wolności od oddziaływania eliminacyjnych kar pozbawienia wolności. Kierując się założeniami funkcji gwarancyjnej prawa karnego, jak i zasadą należytej dookreśloności odpowiedzialności karnej, orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze przekraczającym ustawowe ramy powinno być traktowane jako bezwzględna przyczyna odwoławcza.

As dispiteus cause of appeal in the understanding of article 439 § 1 subsection 5 of the Code of Criminal Procedure is regarded only adjudging a penalty that is unknown as to its kind. Both judicature of the Supreme Court and doctrine of penal law claim that adjudging detention in dimensions exceeding those stipulated in the catalogue of penalties shall be considered only as a relative cause of appeal in the form of breach of material law, because a penalty adjudged in such a manner is still known as to its kind. This idea, though widely accepted, is not supported by any consequential arguments. Its followers find widely considered detention, against provisions of the justification of Criminal Code's project and material penal law's doctrine, as unitary and separate kind of penalty. Moreover, dominant idea pays no attention to the differences between aims of term detention and eliminative detention. With recpect to the guarranty function of penal law and principle of adequate determinacy of penal reaction's conditions, adjudging detention in dimensions exceeding those stipulated in the catalogue of penalties shall be considered as dispiteus cause of appeal.