The prohibition of "double jeopardy" in European law in the light of the case law of the Court of Justice of the European Union

The Court of Justice of the EU used to read the Article 54 of the Convention implementing the Schengen Agreement in a very teleological way. What the interpretation takes into account is mainly the principle of mutual recognition in criminal matters and mutual trust to external judicial systems. Nevertheless, the need for a full protection of individual rights, especially freedom of movement within the European countries is also relevant. Although the construction is based on the case study (that is on the cases submitted to the Court), some general rules - that can be used in a similar circumstances - can be derived from them. At the same time, despite the fact that according to the common opinion the case of litis pendentio does not fall within the scope of the abovementioned provision, the Court has not yet measured with this issue. This article provides a detailed overview of the current case law concerning the scope of the ne bis in idem principle in European law. The question is what the Court would do if it had to decide the issue of litis pendentio. According to the author, the analysis of the objective and subjective conditions and the temporal and territorial aspects of the Article 54 of the given Convention seems to prejudge that the case of litis pendentio would not be considered as updating the prohibition of "double jeopardy" even by the Court.

Sposób, w jaki Trybunał Sprawiedliwości UE odczytuje treść art. 54 Konwencji Wykonawczej do Układu z Schengen nosi znamiona niezwykle teleologicznego. Wykładni tej przyświeca przede wszystkim zasada wzajemnego uznawania w sprawach karnych i wzajemne zaufanie do zewnętrznych systemów sądownictwa. Zwraca się tu również uwagę na potrzebę pełnej ochrony praw jednostki, zwłaszcza swobody przemieszczania się na obszarze państw europejskich. Choć interpretacja ta bazuje na kazuistyce (stanach faktycznych przestawionych pod osąd Trybunałowi), pewne reguły ogólne - mogące znaleźć zastosowanie w sprawach podobnych - dają się rzecz jasna wyprowadzić. Niniejszy artykuł stanowi szczegółowe omówienie dotychczasowego orzecznictwa Trybunału i nakierowany jest na odtworzenia rzeczywistego zakresu zasady ne bis in idem w prawie europejskim. Analiza wypowiedzi dotyczących warunków przedmiotowych, przesłanki podmiotowej oraz czasowego i terytorialnego aspektu obowiązywania zakazu "podwójnego karania" stanowić ma podstawę dla oszacowania, co zrobiłby Trybunał, gdyby przyszło mu się mierzyć z zagadnieniem litis pendentio. Autor stawia tutaj tezę, iż dotychczasowy dorobek orzeczniczy przesądza, iż sama zawisłość sprawy nie zostałaby uznana za mieszczącą się w zakresie zastosowania art. 54 Konwencji Wykonawczej także poprzez stosowaną tutaj wykładnię teleologiczną.