At the crossroads of the (very) old and the (brand) new : "storytelling" and rhetoric

Opowiadanie historii (storytelling) to twór naszych czasów. Ten dowód rozpoznawalnego systemu społeczno-gospodarczego kojarzony był z technikami perswazyjnymi, które w ostatnich dekadach stosowali menadżerowie, politycy czy guru od komunikacji. Jednakże każdy czuje, że w każdych czasach pewne opowieści stanowią istotę wspόlnoty ponieważ dotykają podstawowych zasad. Opowiadanie historii wydaje się zatem być odrodzeniem starożytnych mitów czy też działania griotów uznawanych za doktorów więzi społecznych. Czy można pogodzić specyfikę historyczną opowiadania historii z naszym poczuciem trwałości? Ponieważ perswazyjną intencję opowiadania historii można uznać za mającą charakter retoryczny, sądzimy, że system Perelmana mógłby pomóc nam wyjaśnić wspόłistnienie pomiędzy tym, co (zupełnie) nowe, a tym, co (bardzo) stare. Refleksja ta zostanie zilustrowana za pomocą fragmentu programu telewizyjnego Une ambition intime (2016), który skłania niektórych polityków francuskich do tego, aby „przekazywać swoją opowieść”.

Storytelling is a creature of our times. This testimony of a recognizable socio-economic system has been associated with persuasion techniques which have been used, over the last decades, by managers, politicians or communication gurus. However, everyone senses that, in all ages, some stories laid at the heart of the city because they touched the founding principles. Storytelling appears then as a resurgence of Ancient myths or the action of griots considered as doctors of social bonds. Is it possible to reconcile the historical specificity of storytelling and our feeling of permanency? Since the storytelling’s persuasive intention can be considered rhetorical, we think Perelman’s system could help us to clarify this coexistence of the (brand) new and the (very) old. The reflection will be illustrated by an excerpt of Une ambition intime (2016), a TV program which prompts some French politicians to “deliver their story”.

Le storytelling est un rejeton de notre temps. Témoignant d’un modèle socio-économique aisément identifiable, il reste associé aux techniques de persuasion utilisées, au cours des dernières décennies, par les managers, les politiciens ou les gourous de la communication. Cependant, chacun pressent que, de tout temps, certains récits se sont trouvés au cœur de la cité parce qu’ils touchaient à ses fondements. Le storytelling ressemble alors à une résurgence du mythe ou à l’action des griots en tant que médecins du lien social (Salmon, 2008). Comment dès lors articuler la spécificité historique du storytelling avec la permanence de ce type de pratiques narratives ? Comme la visée persuasive du storytelling le rapproche aussi de la rhétorique, nous croyons pouvoir compter sur le modèle perelmanien pour éclaircir cette coexistence du (tout) nouveau et du (très) ancien. Le propos sera illustré par un fragment de l’émission Une ambition intime (2016) qui engage certains politiciens à « livrer leur histoire ».