Tytuł pozycji:
Trafność diagnostyczna dodatkowych kryteriów "Criteria-based content analysis"
W oparciu o doświadczenie niemieckich i szwedzkich ekspertów, którzy poddwali ocenie wiarygodność zeznań małoletnich świadków, Steller i Köhnken stworzyli metodę SVA (Ocena Wiarygodności Zeznań) zawierającą 19 kryteriów analizy treściowej. Höfer, Köhnken, Hanewinkel i Bruhn w niepublikowanym raporcie dla Uniwersytetu w Kilonii zaproponowali zastosowanie dodatkowych 5 kryteriów: styl sprawozdawczy (reporting style), powtórzenia (repetitions), wtrącenia (clichés), uzasadnianie luk pamięciowych (providing reasons lack memory) i wyrażanie niepewności (display insecurities), jako uzupełnienie lub modyfikację arkusza Statement Validity Assesment. Do badania wykorzystano 2 grupy wypowiedzi: osób opowiadających o prawdziwym lub fikcyjnym zdarzeniu z przeszłości lub przedstawiających w sposób prawdziwy lub fałszywy teraźniejsze doświadczenia i aktualną sytuację. Każde zeznanie poddane zostało analizie pod kątem obecności danego kryterium, co oceniane było na skali 0-2, zachowując tym samym tę samą skalę, jaka stosowana jest w przypadku SVA, gdzie 0 oznacza „nie występuje”, zaś 2 „zdecydowanie występuje”. Po zestawieniu uzyskanych wyników, poddano je analizie statystycznej w celu sprawdzenia, czy proponowane kryteria różnicują zeznania prawdziwe od zeznań sfabrykowanych. Wyniki przeprowadzonej analizy wskazują, że zaledwie jedno z zaproponowanych kryteriów: wyrażanie niepewności, różnicuje zeznania prawdziwe od sfabrykowanych, zaś pozostałe cztery występują w obu kategoriach zeznań. W toku analizy udało się wyodrębnić dwa dodatkowe kryteria, które różnicują dwie grupy zeznań na poziomie istotnym statystycznie: spontaniczne uzasadnianie oraz wnioskowanie odpowiedzi.
In order to improve Steller’s and Köhnken’s Statement Validity Assessment (SVA), criticised by experts for its criteria-based content analysis, Höfer, Köhnken, Hanewinkel and Bruhn, in an unpublished report for the University of Kiel, proposed five additional criteria: reporting style, repetitions, clichés, providing reasons for lack of memory, and display of insecurities, used as a supplement to the SVA sheet or a modification thereof. In order to verify the diagnostic accuracy of the additional CBCA criteria, Polish linguistic material was studied, using two types of statements: those made by people talking about a real or fictitious event from the past and those presenting a real or fictitious experience and the current situation. Each testimony was analysed for the presence of a given criterion, which was assessed based on the 0-2 scale. This is the same scale as the one used for the SVA, where 0 means “not present”, and 2 “definitely present”. After comparison of the obtained results, a statistical analysis was made in order to verify whether the proposed criteria differentiate a true testimony from a fabricated one. The results show that only one of the proposed criteria, i.e. “display of insecurities”, differentiates a true testimony from a fabricated one, and the remaining four are present in both categories. The analysis, however, resulted in singling out two additional criteria that are able to differentiate the two groups of testimonies at a statistically significant level: “spontaneous justification” and “inference of answer”.