Law on the prevention of war

Celem niniejszego rozdziału jest wyjaśnienie pojęć, źródeł, zasad i głównych zagadnień składających się na współczesne prawo przeciwwojenne. Zrozumienie istoty tego prawa wymaga zarówno znajomości stosownej terminologii (czyli takich pojęć, jak użycie siły, zagrożenie pokoju, naruszenie pokoju i akt agresji), jak i historii kształtowania się zakazu użycia siły w prawie międzynarodowym, począwszy od koncepcji „wojny sprawiedliwej”, poprzez klasyczne „prawo do wojny”, aż do obecnego ius contra bellum. Najważniejszą zasadą prawa przeciwwojennego jest zakaz użycia siły i groźby jej użycia, wyrażony w art. 2.4 Karty NZ, wiążą się z nim jednak pozostałe podstawowe zasady ONZ, jak choćby zasada nieinterwencji w wewnętrzne sprawy państw. Najważniejszym zaś źródłem omawianego prawa jest Karta NZ, której istotne uzupełnienie stanowi międzynarodowe prawo zwyczajowe. W rozdziale przedstawiono także wyjątki od zakazu użycia siły – akcję zbrojną podjętą przez Radę Bezpieczeństwa ONZ na podstawie rozdziału VII Karty (omówioną w kontekście systemu bezpieczeństwa zbiorowego) oraz prawo do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony. Odniesiono się także do kontrowersyjnych przypadków jednostronnego użycia siły poza ramami Karty oraz do współczesnych wyzwań prawa przeciwwojennego i jego możliwych kierunków rozwoju. Rozdział wieńczy sumaryczne zestawienie najważniejszych wiadomości na temat prawa przeciwwojennego.

The purpose of this chapter is to explain the concepts, sources, principles, and main issues that constitute contemporary law on the prevention of war. Understanding the essence of this body of law requires familiarity with relevant terminology (such as the use of force, threat to peace, breach of peace, and act of aggression) as well as the historical development of the prohibition of the use of force in international law. This evolution spans from the concept of a "just war" through the classical "right to war" to the modern jus contra bellum. The cornerstone principle of the law on the prevention of war is the prohibition of the use of force and the threat of its use, as expressed in Article 2(4) of the UN Charter. This principle is closely linked to other fundamental principles of the United Nations, such as the principle of non-intervention in the internal affairs of states. The primary source of the discussed body of law is the UN Charter, supplemented by customary international law. The chapter also examines exceptions to the prohibition of the use of force, including armed actions authorized by the UN Security Council under Chapter VII of the Charter (analyzed in the context of the collective security system) and the right to individual or collective self-defence. Furthermore, it addresses controversial instances of unilateral use of force outside the framework of the Charter, as well as contemporary challenges to jus contra bellum and its potential directions of development. The chapter concludes with a summary of the key information about the law on the prevention of war.