"The last shepherds of the Carpathians? : Carpathian Sheep Transhumance 2013" : a phenomenon of the international project on contemporary Vlach pastoral culture

W ostatnich latach wzrasta zainteresowanie badaczy kulturą pasterską w regionie Karpat. Realizowane w różnych krajach nowe projekty nawiązują swoimi ideami do tradycyjnego pasterstwa transhumancyjnego; proponują również nowe rozwiązania mogące przyczynić się do ożywienia tej sfery dziedzictwa kulturowego w Europie Środkowo-Wschodniej oraz na Bałkanach. Celem tego artykułu jest kulturowa analiza projektu Redyk Karpacki 2013, który symbolicznie przeszedł przez 5 krajów karpackich, aby przypomnieć czym były tradycyjne profesje szałaśnictwa i pasterstwa oraz zintegrować lokalną społeczność. Artykuł prezentuje główne idee projektu, czas i przestrzeń jego realizacji, a także najważniejsze wątki i motywy związane z pamięcią mieszkańców Karpat o wydarzeniu. W artykule wykorzystano jakościowe metody badań prowadzone z organizatorami i mieszkańcami regionu (wywiady, obserwacja uczestnicząca, analiza tekstów kultury oraz źródeł dokumentalnych i przekazów audiowizualnych). Badania pokazały, że antropologia kulturowa może przynieść wiele danych do analiz projektowych, ukazując je z perspektywy "emic" - wewnątrzgrupowej, co przyczynia się do lepszego zrozumienia różnic kulturowych, a w rezultacie do bardziej efektywnego zarządzania projektami kulturowymi.

In recent years, more and more researchers have been interested in the pastoral culture of the Carpathian region. The central ideas of projects implemented in different countries relate to the traditional transhumant pastoralism, and they also propose new solutions that can contribute to the revival of this specific sphere of cultural heritage in Central and Eastern Europe and the Balkans. The article presents the phenomenon of one of the most famous cultural projects - Redyk Karpacki (Carpathian Sheep Transhumance). Based on the field research, the article discusses the main idea behind the sheep transhumance along with its course, time, and scale, as well as the reception of this event in the memory of the Carpathia. The paper uses qualitative research methodology applied from the emic (intra-group) perspective. The following research techniques were used in the ethnographic studies conducted among the project organizers and in selected villages/towns along the grazing route (standardized and free interviews, undisguised participant observation, analysis of texts and legal and archival documents, and visual methods).The research has shown that anthropology can bring new qualitative data to project analysis which unveil a different face of ongoing cultural undertakings. The results indicate the need to take into account the intercultural differences in the approaches to studied phenomena; otherwise project analysis cannot be entirely reliable.