Różnice międzypłciowe w podręcznikach do wychowania do życia w rodzinie

Celem artykułu jest rekonstrukcja uprawomocnień różnic międzypłciowych eksponowanych w podręcznikach do zajęć wychowania do życia w rodzinie prowadzonych w gimnazjum w okresie 1999 - 2016. Za adekwatną badawczo uznano perspektywę dyskursywną, w której wiedza podręcznikowa jest postrzegana jako reprezentatywna w dominującym dyskursie. W tym ujęciu ukazano, jak za pomocą języka dochodzi do reprodukcji hegemonii różnic międzypłciowych. W badaniu uwzględniono strategie i kategorie legitymizacyjne w ujęciu Theo van Leeuwena oraz Luisy Martín-Rojo i Teuna van Dijka. Analiza pozwoliła podzielić podręczniki na trzy grupy. W pierwszej i drugiej polaryzacja płci porządkuje cechy mężczyzn i kobiet, nadaje sens i legitymizuje podejmowane w odniesieniu do nich regulacje. W podręcznikach z trzeciej grupy można uchwycić praktyki wspierania uczniów w uzyskiwaniu władzy nad sposobami określenia siebie "w swojej" płci.

The aim of the research presented in the article was to reconstruct the validation for the gender differences in "family life education" textbooks for lower secondary school students published between 1999 - 2016. The discursive perspective is an adequate research approach, as it perceives textbook knowledge to be representative of the dominant discourse. In this perspective, it was shown how the use of language reproduces the hegemony of gender differences The research takes into consideration the strategies and categories of legitimacy of Theo van Leeuwen, Luisa Martín-Rojo and Teun van Dijk. The analysis allowed the texts to be divided into three groups. In the first and second group, gender polarization organises the characteristics of men and women, gives them a particular sense, and legitimizes the regulations ensuing from this. In the texts of the third group, one can perceive the practice of supporting pupils in gaining power over the ways of defining themselves "in their gender".