Nazwy części wsi w polszczyźnie mieszkańców gminy Wręczyca Wielka w powiecie kłobuckim : tradycja i zmiana

The main purpose of this article is the attempt of presenting the specificity of names of parts of a village functioning in Polish language of inhabitants of Wręczyca Wielka community in 21st century. The onimic inquiring sight contains above 60 informal toponyms which were collected from 2022 to 2023 during conversations with representatives of the oldest and middle generation of the community. Furthermore, in the analysis there were used fragments of respondents’ utterances and different kinds of historical and ethnographical monographies. The names of parts of a village - in spite of civilization and cultural changes - are present in oral Polish language of microcommunity members. Origin of toponyms is connected with the character of designed objects. The inquiring sight contains names which are motivated by natural environment, cultural factors, possessive relation and localization related to other objects. Some of them are not clear to contemporary inhabitants and have only referential function. Above‑mentioned patterns are close to motivation typical to microtoponyms because majority of analysed propria originally were geographical names. In relation to constantly urbanization of community certain names of parts of a village were written in official names of rural streets.

Głównym celem artykułu jest próba przybliżenia specyfiki nazw części wsi funkcjonujących w XXI w. w polszczyźnie mieszkańców gminy Wręczyca Wielka. Materiał onimiczny stanowi ponad 60 nieoficjalnych toponimów, które zgromadzono w latach 2022-2023 w trakcie prowadzenia rozmów z mieszkańcami gminy. Ponadto w analizie wykorzystano fragmenty wypowiedzi informatorów oraz różnego rodzaju opracowania historyczno‑etnograficzne. Nazwy części wsi - mimo postępujących przemian cywilizacyjno‑kulturowych - są nadal obecne w polszczyźnie członków mikrowspólnoty. Geneza poszczególnych toponimów jest ściśle związana z charakterem desygnowanych przez nie obiektów. W materiale odnotowano nazwy motywowane środowiskiem naturalnym, czynnikami kulturowymi, stosunkiem posesywności oraz lokalizacją względem innych obiektów. Niektóre z nich nie są już czytelne dla współczesnych mieszkańców i pełnią jedynie funkcję referencjalną. Wspomniane wzorce nominacyje są bliskie motywacjom typowym dla anojkonimów, ponieważ większość analizowanych propriów pierwotnie stanowiła nazwy obiektów niezamieszkanych. W związku z postępującą urbanizacją gminy niektóre nazwy części wsi zostały utrwalone w oficjalnych nazwach wiejskich ulic.