Subcenters in the context of cities experiences during the pandemic and narratives about urban development.

Tekst podejmuje temat miejskich subcentrów w ujęciu teorii praktyk społecznych, rozwijanej przez T. Schatzkiego (2001), E. Shove (2023) i D. Nicoliniego (2012). Teoria ta koncentruje się na codziennych praktykach jako centralnych jednostkach analizy, podkreślając znaczenie rutynowych performansów, które są regulowane przez domyślnie przyjmowane zasady i wiedzę praktyczną. Praktyki te są kształtowane zarówno przez systemy motywacyjne i emocjonalne, jak i przez kulturowe, polityczne i ekonomiczne rozumienia pojęć takich jak patriotyzm, zdrowy tryb życia czy spędzanie czasu wolnego. W przyjętym paradygmacie teoria praktyk zakłada, że codzienne rutyny mogą zostać zakłócone przez nieoczekiwane wydarzenia, wymuszające zmianę sposobu działania. Badanie eksploruje poszczególne elementy praktyk, wykorzystując zróżnicowany zestaw metod, takich jak etnografia, wywiady pogłębione, analiza dyskursów politycznych i kulturowych oraz analiza wyników dizajnu spekulatywnego. W artykule przedstawiono wyniki dwóch zadań badawczych. Po pierwsze, dokonano systematycznego przeglądu publikacji z zakresu nauk społecznych, zawierających wyniki badań empirycznych prowadzonych w miastach europejskich w czasie pandemii. Analiza ta pozwala opisać rzeczywistą (praktykowaną, a nie jedynie deklarowaną) rolę subcentrów w miastach podczas kryzysu pandemicznego. Po drugie, przeprowadzono analizę wypowiedzi kandydatów z kampanii wyborczych w wyborach samorządowych w Polsce w 2024 roku, badając obecność idei subcentrów - czy szerzej: policentryczności miasta - w lokalnym dyskursie politycznym i wizjach rozwoju miasta. Badanie przeprowadzono w dwóch polskich miastach: Krakowie i Wałbrzychu, jednak niniejszy tekst ogranicza się do analizy materiałów z Krakowa.

The chapter addresses the concept of urban subcenters through the lens of social practice theory, as developed by T. Schatzki (2001), E. Shove (2023), and D. Nicolini (2012). Social practice theory focuses on everyday practices as central units of analysis, emphasizing routine performances governed by tacit rules and practical knowledge. These practices are shaped by motivational and emotional systems, and cultural, political, and economic understandings of concepts such as patriotism, healthy lifestyles, or leisure. Within this paradigm, daily life routines can be disrupted by unexpected events that force a change in behavior. The study explores individual components of practices using a diverse methodological toolkit, including ethnography, in-depth interviews, political and cultural discourse analysis, and speculative design outcomes. This paper presents findings from two research tasks. First, we conducted a systematic review of social science publications reporting empirical studies in European cities during the pandemic, allowing us to describe the actual (practiced, rather than declared) role of subcenters during the crisis. Second, we analyzed statements made by candidates in the 2024 Polish local election campaigns, focusing on their visions for urban development. Specifically, we examine the extent to which the concept of subcenters - or more broadly, urban polycentricity - features in local political discourse. The study was conducted in two Polish cities, Kraków and Wałbrzych, though this paper focuses exclusively on findings from Kraków.