Ambiguïtés argumentatives du discours rapporté et dissociation opinion / vérité

W "Traktacie o argumentacji" (1958) Perelman sugeruje rozpatrzenie łącznie technik argumentacyjnych oraz ich językowego wyrazu. Wiele uwag bowiem jawi się jako zwykłe powtórzeni tradycyjnych kategorii gramatycznych; ale Nowa Retoryka dokonuje także istotnej zmiany perspektyw: słowa są postrzegane jako sposób formułowania lub wskazywania danej techniki. W artykule niniejszym omówiono zdania, w tym zdania w mowie zależnej, których interpretacja jest niejednoznaczna. Dokonamy porównania logiczno-gramatycznej analizy Port-Royal oraz dysocjacji opinia / prawda Perelmana.

Perelman’s "Treatise on Argumentation" (1958) proposes to consider jointly argumentative techniques and their linguistic expression. Indeed, many remarks appear as a mere repetition of traditional categories of grammar; but the New Rhetoric also carries out an important reversal of perspectives: words are perceived as a means of formulating or identifying a particular technique. This paper discusses sentences including reported speech whose interpretation is ambiguous. We shall compare Port-Royal’s logico-grammatical analysis and Perelman’s dissociation opinion / truth.

"Le Traité de l’argumentation" (1958) recommande d’étudier conjointement les techniques argumentatives et leur expression linguistique. Certes, nombre de remarques semblent reprendre les catégories de la grammaire traditionnelle mais la Nouvelle Rhétorique opère aussi un important renversement de perspective : les mots sont envisagés comme un moyen de formuler ou d’identifier une technique particulière. La présente contribution s’intéresse à des énoncés comportant un discours rapporté dont l’interprétation est ambiguë. On comparera une analyse logico-grammaticale empruntée à L’Art de penser (Port-Royal, 1662) au mécanisme de dissociation opinion/vérité de Perelman et Olbrechts-Tyteca.