The article is an introduction to analysis of the phenomenon of social advancement in the community of Polish Armenians, allochthonous in terms of the origin and minority in terms of the ethnicity, experienced by obtaining nobility status, throughout the history of Poland from the second half of the 14th century to the beginnings of the 20th century, i.e. in evolving political, socioeconomic and cultural conditions. It contains: 1) the discussion of previous studies and their further directions in this field; 2) the characteristics of chronology, bestowers and recipients of ennoblement, ways of its obtaining and consequences as well as myths developed around this phenomenon; 3) the initial list of ennoblement, indygenat, legitimacy, effective nobility usurpation, golden knighthood and aristocratic titles of Polish Armenians.
Artykuł jest wstępem do analizy zjawiska awansu społecznego we wspólnocie Ormian polskich, pod względem pochodzenia alochtonicznej i pod względem etnicznym mniejszościowej, uzyskiwanego poprzez nabywanie statusu szlacheckiego na przestrzeni dziejów Polski od drugiej połowy XIV do początków XX wieku, czyli w zmieniających się warunkach politycznych, społeczno-ekonomicznych i kulturalnych. Zawiera: 1) omówienie dotychczasowych badań i dalszych ich kierunków; 2) charakterystykę chronologii, nadawców i odbiorców nobilitacji, dróg ich uzyskiwania i konsekwencji oraz mitów narosłych wokół tego zjawiska; 3) wstępny spis nobilitacji, indygenatów, legitymacji, skutecznych uzurpacji szlachectwa, rycerstw złotych i tytułów arystokratycznych polskich Ormian.
Հոդվածը հանդիսանում է լեհահայերի համայնքում սոցիալական առաջընթացի՝ որը քաղաքական, սոցիալ-մշակութային փոփոխությանների պայմաններում էր ձևավորվում և ընդգրկում 14-րդ դարի երկրորդ կեսից մինչև 20-րդ դարի կիզբը Լեհաստանի պատմությանը, վերլուծության ներածությունը։ Նշված առաջընթացը հնարավոր դարձավ ազնվական կարգավիճակ ձեռք բերելու միջոցով, նկատի առնելով՝ որ հայերը ալոխթոնիկ (օտարածին) ծագում ունեին և հանդիսանում էին էթնիկ փոքրամասնություն: Հոդվածը ներառում է՝ 1) նախորդ հետազոտությունների արդյունքները և դրանց հետագա զարգացման ուղղությունների քննարկումները. 2) ժամանակագրություն բնութագիրը, ազնվացում շնորհողներին և ստացողներին, այն ձեռք Բերման ուղիները և հետևանքները, ինչպես նաև այս երևույթի շուրջ ծագած առասպելները. 3) Ազնվական կոչումների, ինդիգենատների, իրավունքները հաստատող փաստաթղթերի, ազնվականության արդյունավետ յուրացումների, ոսկե ասպետության և և լեհահայերի արիստոկրատիկ տիտղոսների նախնական ցուցակը: