Between uniformity and separation of powers : the systemic position of the Legislative Sejm

Celem artykułu jest próba określenia pozycji ustrojowej Sejmu Ustawodawczego funkcjonującego w latach 1919-1922. Autor poszukuje uzasadnienia dla stwierdzenia, że Sejm Ustawodawczy działał w warunkach sprzyjających kształtowaniu się zasady jednolitości władzy, ale z pewnymi elementami charakterystycznymi dla zasady podziału władzy. Taki wybór nie był dziełem przypadku. Był on wyrazem nie tylko pośpiechu, jaki towarzyszył przyjęciu Małej Konstytucji, ale przede wszystkim szerszej tendencji europejskiej polegającej na koncentracji władzy najwyższej (”suwerennej”) w parlamencie. To drugie miało i jak się okazało posłużyło podkreśleniu roli Sejmu Ustawodawczego jaką odegrał w zakresie kształtowania podstaw konstytucyjnych odrodzonego państwa ujętych w ramy pełnej konstytucji, którą okazała się Konstytucja z 17 marca 1921 r. Dorobek Sejmu Ustawodawczego musi budzić uznanie. Jest tak tym bardziej zważywszy na fakt, że przerwana ciągłość polskich instytucji ustrojowych oznaczała kres naturalnej ewolucji wcześniejszych rozwiązań, które przez to stały się w dużej mierze nieprzydatne. Dlatego też budowanie nowej państwowości przesądziło o niezdatności dawniej obowiązujących regulacji prawnych w nowych okolicznościach.