Kadra ucząca dorosłych : warunki, kompetencje i rozwój

The paper presents reflections rising from a study on adult learning professions in Poland. Changes in the socio-political and legal context created phenomena that have occurred in the adult education systems, mechanisms and approaches. The article focuses on the impact of those processes on a specific professional group - adult educators. Because of the increasing importance of life long learning and the promising vision of a knowledge society, new initiatives in education open challenging possibilities for human development. Based on interviews with practitioners the article describes the professional situation of adult educators: training, development, awareness, values, priorities and practice. There is a new trend noticeable in these interviews - the emergence of a new kind of educator. The specific working style of this new group (operating like a closed caste) with a specific language and communication style, value system, ethics and critical skills resulted in the creation of the new culture of life long learning. The culture of adult educators has developed skills of survival in fragmented reality of Polish educational policy, a chaotic legal frame and the strong pressure of labour market.

Artykuł prezentuje refleksje wynikłe z badań przeprowadzone nad kadrą kształcących w Polsce osoby dorosłe. Zmiany kontekstu społeczno-politycznego i prawnego wywołały nowe zjawiska w systemie kształceniu dorosłych, mechanizmach i podejściach do problemu. Artykuł koncentruje się na wpływie tych zmian na jedną grupę - edukatorów osób dorosłych. Z powodu coraz większej roli uczenia się przez całe życie i wizji społeczeństwa wiedzy pojawiające się nowe inicjatywy edukacyjne otwierają nowe szanse rozwojowe. Dzięki wywiadom przeprowadzonym z praktykami w artykule opisano sytuację zawodową osób kształcących dorosłych: przygotowanie, rozwój, świadomość, wartości, priorytety i codzienną praktykę. Można zauważyć nowy trend – pojawienie się specyficznej grupy edukatorów. Specyficzny styl pracy tej grupy (działającej jak zamknięta kasta), z jej specyficznym językiem i stylem komunikacyjnym, systemem wartości, etyką i umiejętnościami zaowocował stworzeniem nowej kultury uczenia się przez całe życie. Kultura wykształcona przez kadrę uczącą dorosłych pomogła wytworzyć istotne umiejętności przetrwania w sfragmentaryzowanej rzeczywistości polskiej polityki edukacyjnej, chaotycznych uwarunkowań prawnych i silnej presji ze strony rynku pracy.