Historia Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego : średniowieczne i nowożytne źródła a edycje

Omówienie najstarszych dziejów archiwum nastręcza wielu trudności, albowiem materiały źródłowe dotyczące tej instytucji są obecnie rozproszone. W ustawach uniwersyteckich z lat 1441 - 1508 brakuje informacji o archiwum. Brak źródeł na jego temat jest także wynikiem nawiedzających uniwersytet przez stulecia pożarów, które niweczyły dorobek piśmienniczy uniwersytetu. Początkowo archiwum znajdowało się w dyspozycji rektora. Najcenniejsze dokumenty, w tym dyplomy pergaminowe, przechowywane były w skarbcu uniwersyteckim znajdującym się w budynku Collegium Maius. Celem niniejszego szkicu jest ukazanie najstarszych dziejów archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, począwszy od założenia uniwersytetu w Krakowie aż po okres zaborów. Zasygnalizowano w nim również problematykę wybranych źródeł do dziejów uczelni, wraz z krótką charakterystyką przechowywanych w archiwum zbiorów z przełomu średniowiecza i okresu nowożytnego. W artykule przedstawione zostały także dzieje opracowywania katalogu dokumentów pergaminowych podjęte w latach 30. XIX wieku oraz kontynuowane podczas II wojny światowej przez Kazimierza Kaczmarczyka, byłego dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu, który został zatrudniony w Krakowie 1 sierpnia 1940 r. Zdołał on sporządzić katalog dokumentów pergaminowych, opracowując 731 pozycji. Ta praca, uzupełniona następnie o materiały z tzw. zbioru E. Rastawieckiego, stała się podstawą katalogu wydanego w 1953 r. Dzięki podejmowanym później pracom porządkowym inwentaryzacyjnym udało się odszukać liczne dotąd nieznane dyplomy, których kolekcja liczy obecnie 800 pozycji.